მაგალითი იმასა როგორ მდიდრდება ზოგიერთი კომპანიის მენეჯმენტი კომპანიის მფლობელების ხარჯზე

 მაგალითად ავიღოთ რომელიმე აშშ ბანკი, ვთქვათ სითი ბანკი, ამ კომპანიას ყავს მფლობელები და ეს მფლობელები ქირაობენ მენეჯმენტს რათა მართონ ეს კომპანია, მენეჯმენტი იღებს ხელფასს და ბონუსს მოკლევადიანი წარმატებებისთვის.  ამ ბანკის მენეჯმენტმა წლების განმავლობაში მიიღო უდიდესი ბონუსები მოკლევადიანი წარმატებებისთვის.  როდესაც ბონუსები მიბმულია მოკლევადიან პერფორმანსზე (ვთქვათ მოგების ზრდაზე ყოველწლიურად), ეს იწვევს სურვილს მენეჯმენტში რომ წავიდეს მეტ რისკებზე რადგან მეტი ბონუსი მიიღოს.   ყველაფერი მიდიოდა სითი ბანკისთვის ნორმალურად მაგრამ უცებ დადგა 2008–2009 წლის კრიზისი, ბევრისთვის სავსებით მოულოდნელად, დღეს ამ კომპანიის აქცია ღირს $35 როდესაც კრიზისამდე ღირდა $557 ანუ მფლობელებმა დაახლოვებით 94% ზარალი ნახეს, ანუ უხეშად რომ ვთქვათ 6% დარჩათ ადრინდელი კომპანიის ღირებულების :( ძალიან ცუდია ხო? ახლა ვნახოთ მენეჯმენტი რას აკეთებს ამ დროს და რა რისკებს იღებს თავის თავზე? არანაირ რისკს. ისინი იღებდნენ ამ წლების განმავლობაში ბონუსებს და როდესაც ასეთი დიდი ვარდნა იყო აქციების ფასის 2008 –2009 წლებში ამ დროსაც იღებდნენ ბონუსებს და არაფერი არ დაუკარგიათ, დაკარგეს მხოლოდ აქციონერებმა სამწუხაროდ :( 
თუმცა ამავე დროს არსებოენ კარგი მენეჯერებიც რომლებმაც გაუძლეს ამ კრიზისს, მაგალითად მორგან ჩეისის მენეჯერი Jamie Dimon.

Company ownership structure can be riskier than you think

Analyzing a company ownership structure is very important in investment decisions and sometimes do not considering it can be very risky.  The perfect example when a government is a stake holder of a company and how sometimes they make successful company unsuccessful:  Petrobas is a Brazilian state owned oil company, the government is suffocating the company profitability by drilling expensive oil fields and the same time suppresses prices.  The government uses this company to support their aims, and that the private shareholders are never going to see the full profit potential of the company.  A pure economic return will never be achieved, as the government sees the company as a key revenue steam for state budgets.  

ზოგიერთი ქვეყნისთვის დიდი ვალი არ ნიშნავს გარდაუვალ დეფოლტს

 დღეს საკმაოდ დიდ პრობლემას წარმოადგენს ქვეყნების მიერ აღებული ვალები და ქვეყნების დეფოლტი.  ვფიქრობ ქვეყნების მიერ ვალების ზრდა საკმაოდ ცუდი ტენდენციაა.  აშშ დღეს აბსოლიტურ მაჩვენებელში ყველაზე დიდი საგარეო ვალი აქვს 16 ტრილიონი, მაგრამ ჩვენ თუ შევადარებთ ამ ვალს ქვეყნის ეკონომიკას დავინახვათ რომ ეს ვალი არ არის იმ სიდიდის რაც მაგალითად იაპონიას ან სხვა რამოდენიმე ქვეყანას აქვს – ვალი/მშპ. დეფოლტი თუ თვითონ ამერიკელებმა არ მოინდომეს ისე არ უნდა მოხდეს.  აშშ აქვს ამ ვალებთან ბრძოლის სტრატეგია, ამ სტარატეგიის ერთერთი შემადგენელი ნაწილია რეალური ვალის შემცირება ანუ ვალის დევალუაცია, თუმცა ეს დევალუაციაც არ ნიშნავს იმას რომ აშშ აუცილებლად გადაიხდის ვალს.  ექნება ვალი მაგრამ არ გადეფოლტდება;  დაბეჭდავს ვალიუტას და გადაიხდის ვალს, მართალია ეს ცუდია ვალიტისთვის მაგრამ დეფოლტს აცდება. აბსოლიტურ მაჩვენებელში აშშ–ეს როგორც უკვე ვთქვი მართლაც აქვს ყველაზე მასიური ვალი, მაგრამ რეალურად მისი ეკონომიკის სიმძლევრიდან გამომდინარე ეს ვალი მეტად ნაკლებია ვიდრე იაპონიის (რომელსაც 200% ზე მეტი აქვს) ან რამოდენიმე სხვა ქვეყნის ვალი, აშშ ვალი/მშპ = დაახლოვებით 100%.    რათქმაუნდა ამ სიდიდის ვალი ხელს უშლის ქვეყნის ეკონომიკის ზრდას, მაგრამ ეს ეხვა თემაა და ამაზე სხვა დროს.

საქართველოს ვალი/მშპ = 33% დაახლოვებით, რაც ვფიქრობ საკმაოდ დიდია, რადგან საქართველო განვითარებადი ქვეყანაა (განვითარებული ქვეყნების ეკონომიკები მეტად ძლიერია რაც აძლევს მათ საშუალებს მეტი ვალის აღების).   სიდიდის გარდა ეს ვალები არის სხვა ვალიუტაში აღებული და ეს კიდევ უფრო ზრდის რისკს გადახდის.  ამ ვალის გამოყენება აუცილებლად უნდა ხდებოდეს ეფექტურად, რათა შემდეგ გაადვილდეს ვალების გადახდა.  მიუხედავად ამისა საქართველო ბევრად უკეთეს სიტუაციაში იმყოფება ვიდრე ვთქვათ ესპანეთი, იტალია და ბევრი სხვა ქვეყნა.  

ევრო გაერთიანებაში შემავალმა ქვეყნებმა უარი თქვეს საკუთარ ვალიუტაზე და შემოიღეს საერთო ვალიუტა ევრო.  ამას უარყოფითი მხარეებიც აქვს, ზოგიერთ ქვეყანას საკმაოდ დიდი ვალები აქვს აღებული და  ამ ეტაპზე ძალიან უჭირთ ვალის გადახდა, მათ რომ ჰქონდეთ საკუთარი ვალიუტა მაშინ ვალის გადახდა შედარებით გაადვილდებოდა.  საკუთარ ვალიუტაზე უარის თქმა ძალიან დიდი რისკია.

სასესხო და სადეპოზიტო განაკვეთების სპრედიs 15 წლის დინამიკა

საქართველოს საპროცენტო განაკვეთების სპრედი (დიაპაზონი): სასესხო განაკვეთს – სადეპოზიტო განაკვეთი, 15 წლიან დინამიკაში.  

საქართველო ერთერთი ლიდერია სპრედის სიდიდეში. სპრედი = რისკს, რაც უფრო დიდია ეს სპრედი მით დიდია რისკი. 

ფულადი მასის ზრდა vs. ინფლაციის ზრდა

6 განვითარებული ქვეყნის 30 წლის სტატისტიკური მონაცემების მიხედვით დაახლოვებით 87% კორელაციაა ფულადი მასის ზრდასა და ინფლაციას შორის. ამ 6 ქვეყანას შორის მყოფი აშშ ეკონომკაში 1% ფულის მასის ზრდა ქმნის დაახლოვებით 0.8% ინფლაციას.